طرح بندی ورامین یا میناخانی در فرش

بندی ورامین یا میناخانی

قالی میناخانی


نویسنده:سعید یزدی زاده راوری


یکی از مشهور ترین و محبوب ترین طرح های بندی طرح ورامین یا مینا خانی است .در این نقش تکرار نقشی کوچک و مربع مانند زمینه متن فرش را پر می کند.که بندها وگل های پیوند دهنده واگیره ها،از شاخصه های آن هستند. در مورد وجه تسمیه آن گفتار متعدد است عده ای این نقش را از ابداعات آقای میناخان طراحی تبریزی وعده ای مربوط به دختر وخان زاده ای به نام مینا می دانند.حتی سسیل ادواردز هم در اینگونه وجه تسمیه ها تردید دارد و آن را از ابداعات کردها و یا اهالی ساوجبلاغ در استان البرزامروزی می داند و در قالی ایران در این باره می گوید:
"چه قدمت این طرح از هفتاد و پنجمین سال قرن نهم،یعنی هنگامی که طرح های ایرانی تحت نفوذ طراحان تبریزی قرار گرفت،بیشتر است.من معتقدم که به احتمال قوی منشاء این طرح کردستان باشد،چه غالبا در قالیهای قدیمی ساوجبلاغ و بیجار دیده می شود."(ادواردز،51:1370)
"امروزه با استفاده از طرح مینا خانی در خراسان به ویژه در کاشمر فرش هایی در اندازه های شش مترمربعی وهمچنین فرش های مربع چهارمتری به تعداد انبوه در زمینه های قرمز روشن،آبی سرمه ای ونخودی بافته می شود."(نصیری،187:1389)
در کردستان وبیجار نیز این نقش با اقبال رو به رو گشته و"نقش های میناخانی،شاه عباسی واسلیمی که در شکل های ساده منطبق با بافت درشت بکار می روند در قطعات عتیقه ای و آنتیک و قدیمی از همه بیشتر مورد استفاده قرار گرفته اند."(اشنبرنر،117:1384)سیر پاگیری این طرح در بیجار کمی خاص بوده که بی شک نمونه های تولیدی در مقایسه با ورامین متفاوت بوده اند.که سسیل ادواردز در این باره می گوید:"برای آشنا ساختن روستاییان با طرح جدید ابتدا قسمتی را که باید تکرار شود به روی تکه ای قالی به اندازه یک پادری که به آن«واگیره» می گفتند می بافتند وآن را دراختیار قالیباف می گذاشتند تا از آن به عنوان الگو استفاده کند.با این روش بازرگانان می توانستند طرحهای بهتری را در اندک مدتی رواج دهند."(142:1370)


منابع:

ادواردز،سسیل،قالی ایران،تهران،فرهنگسرا،1370
اشنبرنر،اریک،قالی وقالیچه های شهری و روستایی ایران،تهران،یساولی،چاپ دوم،1384
نصیری،محمد جواد،افسانه جاویدان فرش ایران،تهران،میردشتی،1389

بازگشت


بازدید کننده گرامی ، شما به عضویت سایت در نیامده اید.
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید.

نظر دهید :

نام شما :*
ایمیل شما :
نظر شما :
  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
کد را وارد کنید : *
عکس خوانده نمی شود