رییس مرکز ملی فرش دستباف ایران گفت: نخستین آیین تجلیل از نامآوران و مشاهیر در حوزه هنر- صنعت فرش دستباف روز یکشنبه (هجدهم اردیبهشت) در تالار وحدت برگزار میشود.
به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران، فرحناز رافع امروز شنبه 10 اردیبهشت در گپ و گفت خبری اعلام کرد: به منظورگرامیداشت و تجلیل از تلاشها و خدمات مشاهیر فرش دستباف ایران در این هنر صنعت، نخستین جشنواره «تجلیل از مشاهیر فرش دستباف ایران» روز یکشنبه 18/02/1401 از ساعت 10 تا 12 در محل تالار وحدت برگزار میشود.
وی افزود: با وجود بالا بودن نقش نامآوران فرش دستباف در تمامی مراحل فرآیند تأمین، تولید و تجارت فرش دستباف، این نقش اغلب در سایه حضور کسانی که مدیریت تولید و تجارت را برعهده دارند، کمرنگ دیده میشد؛ اما اکنون با وجود طراحان، بافندگان، رنگرزان، رفوگران، فروشندگان، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و پژوهشگران برجسته، جایگاه نامآوران در هنر- صنعت فرش دستباف چندوجهی شده، و تنها به صادرکننده و تولیدکننده محدود نیست.
رافع در ادامه با نأکید بر تلاش و همت بیدریغ تمامی ذی نفعان و دست اندرکاران قالی ایرانی ابراز کرد: در فرآیند زنجیره تولید و تأمین فرش دستباف، بسیاری هنرمندان و صنعتگران ناشناخته و گمنام با خلاقیت و نوآوری، از دیرباز توانستهاند آثار بیبدیلی از خود در سطح ملی و بین المللی بر جای گذارند و آوازه قالی دستباف ایران را جهانی کنند.
رییس مرکز ملی فرش ایران ضمن اشاره به مراحل اجرایی طرح، به تهیه و ارسال دستورالعمل انتخاب اولیه نامآوران و مشاهیر نمونه استانی، معرفی نفرات برتر استانی، تشکیل کارگروه، انتخاب نهایی برگزیدگان، برگزاری مراسم تجلیل، شاخصهای دستورالعمل و هیأت داوران را تبیین کرد.
وی در ادامه با بیان تصمیم این مرکز درمورد برگزاری نخستین جشنواره تجلیل از مشاهیر فرش دستباف اضافه کرد: 200 نفر در حوزههای مختلف فرش به ما معرفی شدهاند که از میان آنها 110 نفر انتخاب شدند.
رافع درمورد شیوه انتخاب مشاهیر و نامآوران توضیح داد: قرار است در این همایش سه گروه معرفی شوند، که 6 نفر در جایگاه اول با نام «مشاهیر» این حوزه، 5 نفر دوم در جایگاه «نامآوران» و 99 نفر نیز شایسته قدردانی خواهند بود.
رافع تصریح کرد: از 31 استان کشور، 24 استان در زمینه معرفی مشاهیر حوزه فرش با ما همکاری داشتهاند که در تلاش هستیم بعد از برگزاری مراسم با معرفی این افراد زندگینامه 6 نفر برتر را به نگارش درآوریم؛ همچنین با سازمان شهرداری برای ساخت تندیس این افراد نیز صحبتهایی شده است.
آمار تجارت جهانی فرش دستباف
وی با اشاره به تأثیر شیوع کرونا در سالهای اخیر بر آمار تجارت جهانی صادرات فرش دستباف تصریح کرد: این پاندمی نهتنها بر آمار صادرات فرش دستباف ایران اثرگذار بوده، بلکه میزان صادرات کشورهای رقیب را نیز با کاهش چشمگیری روبهرو کرده است. ضمن این که تحریمهای ظالمانه نیز به نوعی بر میزان صادرات فرش ما اثرگذار بوده است.
رافع در این مورد تشریح کرد: به دلیل مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا، صادرات فرش سال ۲۰۲۰ در کل دنیا کاهش داشته و به بیش از ۸۷۰ میلیون دلار رسیده است. این در حالی است که صادرات فرش در جهان در سالهای قبل از آن بیش از یک میلیارد دلار و حتی ۲۰۱۶ یک میلیارد و ۵۸۰ میلیون دلار بوده است.
به گفته وی بر اساس آمارهای جهانی، سال ۲۰۲۰ هند با ۲۷۸ میلیون دلار صادرات فرش در رتبه اول، ایران با ۷۲ میلیون دلار در رتبه دوم و نپال با ۵۱ میلیون دلار در رتبه سوم بوده است. صادرات پاکستان و چین هم به ترتیب ۵۰ و ۳۱ میلیون دلار بوده و ترکیه هم با افت چشمگیر، رقم ناچیزی از صادرات فرش داشته است. این آمارها برخلاف اظهارات برخی افراد است که اطلاعات نادرست در اختیار مردم قرار داده و میگویند ایران در صادرات فرش از سایر کشورها عقب افتاده است.
رافع گفت: ایران درحقیقت رتبه اول صادرات فرش را در جهان دارد؛ چرا که هند، گلیم و فرشهای دستباف بسیار ارزان را که با ربات بافته میشود، با نام فرش دستباف صادر میکند؛ اما ایران فقط صادرکننده فرش دستباف و گبه (کد 5701) است.
وی با بیان این که صادرات فرش ایران در دوره بیماری کووید کمترین کاهش را داشته، اظهار کرد: سال ۱۴۰۰ حدود ۶۴ میلیون دلار فرش از کشور صادر شده که نسبت به سال ۱۳۹۹ به لحاظ وزنی حدود ۱۱درصد رشد و از لحاظ ارزشی حدود ۱۰ درصد کاهش داشته است. یکی از علتهای مهم آن، بازگشت ارز حاصل از صادرات است که نشان میدهد بازرگانان و تاجران به انتخاب شیوههایی دیگر برای صادرات روی آوردهاند. هرچند معتقد نیستیم در اوضاع کنونی اوضاع فرش دستباف عالیست، اما برخی آمار که بدون ذکر منبع موثق بیان میشود، حقیقت ندارد. (مأخذ آمار: گمرک جمهوری اسلامی ایران، مرکز ملی فرش ایران، آمارهای جهانی ترید مپ (Trade map) و یو.ان (UN))
پیگیری برای حذف تععد ارزی فرش
رییس مرکز ملی فرش در ادامه با بیان اینکه بعد از تحریم، تعهد ارزی بیشترین آسیب را به فرش دستباف وارد کرده است، از پیگیری برای حذف تعهد ارزی برای صادرکنندگان فرش خبر داد و گفت: حذف این تعهد به افزایش صادرات کمک خواهد کرد. بدین منظور وزیر صمت، دکتر محمدمهدی برادران معاون صنایع عمومی و رییس مرکز ملی فرش ایران پیگیر رفع تعهد ارزی هستند؛ البته هماکنون تعهد ارزی برای صادرکنندگان فرش یکساله است.
وی همچنین مجموع تولید سال گذشته را ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مربع برشمرد که نسبت به سال 1399 رشد ۲۷ درصدی داشته است و گفت: با هدفگذاری در نظر داریم در سال جاری تولید قالی را به سه میلیون متر مربع برسانیم و تعداد 35 هزار فرصت شغلی سال 1400 را در سال جاری به بیش از ۵۰ هزار برسانیم.
رییس مرکز ملی فرش دستباف ایران در پایان به بافت یک تخته فرش دستباف برای جام جهانی فوتبال اشاره کرد گفت: یک فرش نفیس دستباف سه متری که حدود 65درصد آن تاکنون بافته شده است، در ایام جام جهانی به کشور برگزارکننده این مسابقات برای تحویل به موزه فیفا تقدیم میشود. این فرش در استان آذربایجان شرقی درحال بافت است.
ادامه مطلب