شناخت گلیم قشقایی
گلیم قشقایی
کتاب منبع:شناخت گلیم و گلیم مانندهای ایران/دکتر حسین یاوری صفحه:96
عشایر قشقایی فارس در جنوب ایران یه خاطر بافت گلیمهای سنتی خوب معروف اند. اصل این طایفه را میتوان تا قرن شانزدهم میلادی دنبال کرد که در آن هنگام بخشی از اردوهای ترک زبانی بودند که شمال کشور را مورد هجوم قرار دادند . در نتیجه بعضی از طرحهای گلیم های قشقایی را میتوان مستقیماً به گلیم های قفقاز مربوط دانست.
عشایر قشقایی وقتی که به سبب کوچ سالانه آنها از نواحی قشلاقی کنار خلیج فارس تا مناطق ییلاقی آنها در کوههای زاگرس مشهور بودند ،از سال ۱۹۲۵ به بعد بواسطه سیاستهای بازدارنده دولت متحمل صدماتی شدند. در نتیجه غالب فرش های قشقایی پیش از رژیم پهلوی بافته شده است. این نوع گلیم های قدیم تر قشقایی به ویژه مهیج وبرای زندگی رضایت بخش است.چون گلیمهای قشقایی هنگام کوچ یا در محل اطراق آنها بافته میشوندغالباً از نظر طرح ورنگ در آنها تنوعی بارز دیده میشود. در هر زمان مقدار کمی از نخ رنگ شده را میتوان با خود حمل کرد وبرای هر گلیم مقدار کمی از پشم در طول کوچ کردن رنگ میشود و همین امر سبب گوناگونی رنگ ها میشود. کارگاه های زمینی را که گلیم روی آنها بافته میشود ،هنگام حرکت جمع کرده وباز در محل اطراق بعدی دوباره آن را باز کرده به بافتن ادامه میدهند از این رو طرحها هم متنوع میشود.
به دليل عدم تشخيص هويت آثار قبيله اي جنوب ايران، اكثر دست بافت هاي اين منطقه در قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم، توسط فروشندگان غربي و ايراني به شهر شيراز منسوب شده است.در نتیجه مبدا و هویت بسیاری از زیر اندازها،مبهم باقی مانده است.
درمیان تمام قبایل جنوبی،قشقایی ها به خاطر کیفیت نیرومند رنگ آمیزی دست بافت های خود و ارتباط تاریخی شان با چنگیز خان شهرت بسیار دارند.
قشقایی ها به هنگام کوچ،کمتر به بافندگی می پردازند و بیشتر در ماه های تابستان و ارتفاعات خنک و مرتفع زاگرس جنوبی به این کار می پردازند.آنها برای بافت گلیم های خود،از پشم رشته ای بلند،محکم،روشن و درخشان گوسفندان پروار و دنبه داری استفاده می کنند که در کوچ های دراز مدت نیز نسبت به دیگر گوسفندان مقاومت بیشتری دارند.قشقایی ها معمولا پشم گوسفندان خود را سالی یک بار و در ماه های اردیبهشت یا خرداد می چینند.
گلیم های قشقایی شاید از مشهورترین گلیم های ایرانی است که قدرت و انرژی طراحی آنها در هیچ جای دیگر یافت نمی شود.استفاده ی محدود از نگاره های کوچک و برخی تشابهات دیگر بعضا بیننده را به یاد گلیم های ترک بافتی چون شاهسون می اندازد.اما در عین حال طرح های هندسی بی نظیر وممتاز در هنر بافندگی به وجود می آورند.گلیم های قشقایی دارای برش چاکدار است و گاه در آنها از تارهای نخی و پشم طبیعی قهوه ای نیز استفاده می شود.
عشایر قشقایی وقتی که به سبب کوچ سالانه آنها از نواحی قشلاقی کنار خلیج فارس تا مناطق ییلاقی آنها در کوههای زاگرس مشهور بودند ،از سال ۱۹۲۵ به بعد بواسطه سیاستهای بازدارنده دولت متحمل صدماتی شدند. در نتیجه غالب فرش های قشقایی پیش از رژیم پهلوی بافته شده است. این نوع گلیم های قدیم تر قشقایی به ویژه مهیج وبرای زندگی رضایت بخش است.چون گلیمهای قشقایی هنگام کوچ یا در محل اطراق آنها بافته میشوندغالباً از نظر طرح ورنگ در آنها تنوعی بارز دیده میشود. در هر زمان مقدار کمی از نخ رنگ شده را میتوان با خود حمل کرد وبرای هر گلیم مقدار کمی از پشم در طول کوچ کردن رنگ میشود و همین امر سبب گوناگونی رنگ ها میشود. کارگاه های زمینی را که گلیم روی آنها بافته میشود ،هنگام حرکت جمع کرده وباز در محل اطراق بعدی دوباره آن را باز کرده به بافتن ادامه میدهند از این رو طرحها هم متنوع میشود.
به دليل عدم تشخيص هويت آثار قبيله اي جنوب ايران، اكثر دست بافت هاي اين منطقه در قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم، توسط فروشندگان غربي و ايراني به شهر شيراز منسوب شده است.در نتیجه مبدا و هویت بسیاری از زیر اندازها،مبهم باقی مانده است.
درمیان تمام قبایل جنوبی،قشقایی ها به خاطر کیفیت نیرومند رنگ آمیزی دست بافت های خود و ارتباط تاریخی شان با چنگیز خان شهرت بسیار دارند.
قشقایی ها به هنگام کوچ،کمتر به بافندگی می پردازند و بیشتر در ماه های تابستان و ارتفاعات خنک و مرتفع زاگرس جنوبی به این کار می پردازند.آنها برای بافت گلیم های خود،از پشم رشته ای بلند،محکم،روشن و درخشان گوسفندان پروار و دنبه داری استفاده می کنند که در کوچ های دراز مدت نیز نسبت به دیگر گوسفندان مقاومت بیشتری دارند.قشقایی ها معمولا پشم گوسفندان خود را سالی یک بار و در ماه های اردیبهشت یا خرداد می چینند.
گلیم های قشقایی شاید از مشهورترین گلیم های ایرانی است که قدرت و انرژی طراحی آنها در هیچ جای دیگر یافت نمی شود.استفاده ی محدود از نگاره های کوچک و برخی تشابهات دیگر بعضا بیننده را به یاد گلیم های ترک بافتی چون شاهسون می اندازد.اما در عین حال طرح های هندسی بی نظیر وممتاز در هنر بافندگی به وجود می آورند.گلیم های قشقایی دارای برش چاکدار است و گاه در آنها از تارهای نخی و پشم طبیعی قهوه ای نیز استفاده می شود.
کتاب منبع:شناخت گلیم و گلیم مانندهای ایران/دکتر حسین یاوری صفحه:96
بازدید کننده گرامی ، شما به عضویت سایت در نیامده اید.
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید.
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید.