ابزارآلات بافت در فرش راور
ابزارآلات بافت در فرش راور
نویسنده:سعید یزدی زاده راوری،هزار ویک سند،کرمان،25/9/1392
ابزار آلات در فرش کرمان و راور مانند سایر نقاط تحت پوشش گره نامتقارن خاص هستندکه در اینجا به معرفی مختصر وگویش محلی آنها می پردازیم.
1-پاکی:وسیله ای است که خامه را پس از گره زدن در دور تارها با ان می برند ودر بعضی مناطق کشور با نام کاردک نیز مشهور است.
2-دیلم:وسیله ای بزرگتر از پاکی اما غیر قابل بردگیو برای کوبیدن ویکنواخت کردن گره ها ی یک رج قبل از عملیات پود کشی استفاده می شود.
3-کلوزار:وسیله ای برای کوبیدن پود استفاده می شود و در بعضی مناطق ایران با نام شانه، دفتین وکرکیت نیز شهرت دارد.
4-سوهان:وسیله ای است برای تیز کردن کاردک ها از ان استفاده می شود.
5- قَبل یا قول:فتیله یا مقداری از خامه است که به دور چوبی پیچیده می شود تا درهنگام بافت استفاده از نخ ها آسان تر شود واز اسراف آن جلوگیری شود وهمچنین قول کردن خامه ها یا نخ ها باعث جدا شدن مواد زائد از نخ و تمیزی آن در زمان بافت می شود.
6-سیخه:میله آهنی و گاه چوبی نازک است که نخ پود از توپک یا کلاف به دو ان پیچیده می شود وزمان پود کشی آن را از بین تارهای چله عبور می دهند.وتقریبا کار ماسوره دستگاه های بافت پارچه را دستگاه قالی بافی انجام می دهد.
7-نشانه:میله ای آهنی به طول یک فوت که به وسیله آن روی تارها علامت گذاری می کنند وبراساس آن بافت را انجام می دهند تا درپایان کار دچار بالازدگی ویل پایین زدگی نشود.
8-بونیکو:وسیله ای است که برای تبدیل کردن نخ های کلاف به قول یا فتیله از آن استفاده می شود.روش کار آن بدین صورت است که کلاف نخ را به روی آن می اندازند وسر نخ کلاف را باز کرده ومی کشند با کشش نخ وگردش بنیکو سر نخ آزاد شده وجهت پیچیدن به دور چوب یا سیخه استفاده می شود.
9--نقش قالی یا تکه:همان طرح قالی است که پس رنگ ونقطه شدن به صورت تکه تکه شده بر روی مقوا چسبانده شده وهر نقش قالی که در راور با نام تکه نیز معروف است حدود چهل رج را از طرح نشان می دهد. وبا توجه به ابعاد قالی تعداد نقش ها زیاد یا کم می شود. ولی به طور معمول تعداد نقش یا تکه در قالی راور برای یک قالی 2در3مترحدود 18تکه برای نصف کار است.
1-پاکی:وسیله ای است که خامه را پس از گره زدن در دور تارها با ان می برند ودر بعضی مناطق کشور با نام کاردک نیز مشهور است.
2-دیلم:وسیله ای بزرگتر از پاکی اما غیر قابل بردگیو برای کوبیدن ویکنواخت کردن گره ها ی یک رج قبل از عملیات پود کشی استفاده می شود.
3-کلوزار:وسیله ای برای کوبیدن پود استفاده می شود و در بعضی مناطق ایران با نام شانه، دفتین وکرکیت نیز شهرت دارد.
4-سوهان:وسیله ای است برای تیز کردن کاردک ها از ان استفاده می شود.
5- قَبل یا قول:فتیله یا مقداری از خامه است که به دور چوبی پیچیده می شود تا درهنگام بافت استفاده از نخ ها آسان تر شود واز اسراف آن جلوگیری شود وهمچنین قول کردن خامه ها یا نخ ها باعث جدا شدن مواد زائد از نخ و تمیزی آن در زمان بافت می شود.
6-سیخه:میله آهنی و گاه چوبی نازک است که نخ پود از توپک یا کلاف به دو ان پیچیده می شود وزمان پود کشی آن را از بین تارهای چله عبور می دهند.وتقریبا کار ماسوره دستگاه های بافت پارچه را دستگاه قالی بافی انجام می دهد.
7-نشانه:میله ای آهنی به طول یک فوت که به وسیله آن روی تارها علامت گذاری می کنند وبراساس آن بافت را انجام می دهند تا درپایان کار دچار بالازدگی ویل پایین زدگی نشود.
8-بونیکو:وسیله ای است که برای تبدیل کردن نخ های کلاف به قول یا فتیله از آن استفاده می شود.روش کار آن بدین صورت است که کلاف نخ را به روی آن می اندازند وسر نخ کلاف را باز کرده ومی کشند با کشش نخ وگردش بنیکو سر نخ آزاد شده وجهت پیچیدن به دور چوب یا سیخه استفاده می شود.
9--نقش قالی یا تکه:همان طرح قالی است که پس رنگ ونقطه شدن به صورت تکه تکه شده بر روی مقوا چسبانده شده وهر نقش قالی که در راور با نام تکه نیز معروف است حدود چهل رج را از طرح نشان می دهد. وبا توجه به ابعاد قالی تعداد نقش ها زیاد یا کم می شود. ولی به طور معمول تعداد نقش یا تکه در قالی راور برای یک قالی 2در3مترحدود 18تکه برای نصف کار است.
نویسنده:سعید یزدی زاده راوری،هزار ویک سند،کرمان،25/9/1392