در طی سده ی گذشته قالی کرمان به واسطه ی امتیازاتی چون طرح ونقش شاخص و کیفیت بالا در بازارهای جهانی به عنوان یک برند عالی شناخته شده ، که در این میان تولید کنندگان خلاق وپرتلاش عامل اصلی امتیازات بالای آن بوده اند،که شاخص ترین آنها «سلطان قالی» جهان است.
"این لقب به مرحوم محمد ارجمند،تاجر پرتلاش و کارفرمای خستگی ناپذیر قالی کرمان داده شد.مردی که با زحمات شبانه روزی و استعداد وخلاقیت هنری،توانست فرش کرمان را به جهانیان بشناسد و وکاخ های شاهان را به زیور و زینت این صنعت گرانقدر که هنر کوخ نشینان کرمانی است بیاراید."(1)
کارهای او توانسته در مکانهایی چون آستان مقدس رضوی،آستانه حضرت معصومه،کاخ سفید آمریکا،کاخ بوکینگهام انگلیس و... راه یابد.
آن مرحوم در سیزدهم آبان ماه سال1347 در نیویورک بدرود حیات گفت و رادیو برلین آلمان به مناسبت در گذشت او اعلام کرد«محمد ارجمند،سلطان قالی جهان،در گذشت».
یک نمونه از آثار آن مرحوم در سالن انتظار طبقه اول کاخ موزه ملت است که به لحاظ زیبایی و نوع بافت در خور توجه می باشد .
"مشخصات اثر
محل بافت: کرمان
نام طرح: لچک ترنج
رنگ زمینه: کرم
رنگ حاشیه : کرم
اندازه فرش: 45/8×38/14(122)
نوع گره: فارسی بافت نا متقارن
جنس: پرز پشم"(2)

فرش ترنج دار معروف به «موج دریا» از مجموعه فرش های موزه ی هنرهای دستی وین (اتریش).
این قالی جالب و غیر متعارف از نظر نقشه به اندازه های 11/3×77/6 متر با تار و پود پشمی و پانصد هزار گره در متر مربع به احتمال زیاد توسط هنرمندان کرمانی بافته شده است.
قالی معروف موج دریا که در موزه« وین » نگهداری می شود از نظر طرح و نقش به کلی متمایز از سایر قالی های ایرانی است به گونه ای که در قسمت های بالا و پایین ترنج بسیار بزرگ آن تصاویر کشتی و دریانوردی بافته شده است . این فرش و سایر فرش های مشابه آن که تا کنون هشت تخته از آنها شناخته شده است بنابر سفارش بازرگانان پرتغالی،که در این دوره در بندرهای جنوب ایران به خصوص در بندر عباس در رفت و آمد بوده اند بافته شده و شاید به همین دلیل است که پاره ای از محققین فرش آنها را در گروه فرش های پرتغالی طبقه بندی کرده اند. تاریخ بافت این فرش در سال 1079 هجری شمسی بوده است .

قالی بافی را می توان مهمترین هنر دستی مردم کرمان دانست که توانسته در سده های اخیر به دلایلی چون زیبایی و کیفیت در بازار جهانی جایگاهی رفیع را برای خود پیدا کند.
از لحاظ فنی می توان کلیه فرش های استان کرمان را به دو گروه شهری باف و عشایری تقسیم نمود.
"از میان مراکز شهری باف قالی کرمان،منطقه راور در صدر سایر بخش ها قرار دارد"(1)چرا که "قالیهای راور قدیمی ترین نوع قالی است که می توان بدون تامل به ناحیه کرمان نسبت داد."(2)مطالعه توانایی گسترده طرح و نقش در منطقه کرمان و راور نشان می دهد که دامنه تنوع نقوش اصیل این مناطق تا چه حد گسترده بوده اند و چگونه توانسته جوابگوی هر نوع بازاری باشند.یکی از نقوش رایج این مناطق در سده های اخیر خصوصا دوران قاجار نقوش تصویری با مضامینی چون اروپایی، باستانی و مشاهیر،مذهبی،ادبی و طرح های خاص بوده اند.در پی این دسته بندی توجه به شخصیت ها ومشاهیر تاریخ در عرصه های مختلف ،از محبوب ترین مضامین های به کار رفته در قالی های تصویری قاجار این مناطق می باشد.در این قالیها خیل عظیمی از بزرگان وشخصیت های مشهور تاریخی در زمینه علم وسیاست ویا مذهب در یک فرش نفیس با هم جمع شده اند.و غالبا نیز این افراد از طریق کد گذاری در حاشیه فرش یا کنار خود افراد معرفی می شوند. یکی از نمونه ای برجسته این آثار فرش رهبران دنیا اثر بافندگان توانای راور کرمان است که به معرفی آن می پردازیم:
"[محل بافت]:راور
نوع گره:نامتقارن
ربع آخر قرن 13 ش
239*378 سانتیمتر
این طرح که با نام فرش «رهبران دنیا» شهرت یافته در دو دهه ی آخر دوره ی قاجار مورد توجه تعدادی از تولید کنندگان وبافندگان کرمان قرار گرفت وتا کنون چندین نمونه از آن ،که البته تفاوت های اندکی با یکدیگر داشته اند،دیده شده است.از جمله موزه ی فرش تهران نسخه ای دیگر از این فرش دارد که بالای آن دو کتیبه قرار گرفته و در یکی از آن ها،نام بافنده،علی کرمانی را می توان دید.
فرشی که تصویر آن در مقابل شما است،کتیبه ای دارد که نشان می دهد در کارگاه میلانی بافته شده است.میلانی از تولید کنندگان قدیم راور بوده است که اطلاع زیادی از او در دست نیست. در کتیبه ی برخی از فرش های کارگاه او،پسوند شعار به صورت میلانی شعار دیده می شود.
لنگه موجود در موزه فرش تهران تفاوت هایی با این فرش دارد.از جمله تصاویر چهار نفری که در گوشه ی سمت چپ پایین متن این فرش دیده می شوند،در آن فرش نیست .هم چنین جهت ساختمان ها،دریا و عمارت های پایین متن،در آن فرش به سمت راست،اما در این فرش،به سمت چپ تمایل دارند."(3)


منابع:
1- ادواردز،سسیل،قالی ایران،تهران،انتشارات فرهنگسرا،چاپ دوم،1370 ص 228
2- ژوله،تورج،پژوهشی در فرش ایران،تهران،یساولی،1390 ص 164
3- ژوله،تورج،شناخت فرش،ایران،تهران،پساولی،1392 ص 195