در شهر رضا قالی و قالیچه های زیبایی برابر طرح های اصفهان و قم با پرزهای نسبتا بلند و بافت متراکم و رنگ های زنده و درخشان بافته می شود. یکی از طرح های مورد اقبال در مراکز بافندگی شهر رضا و شهر مجاور آن بروجن ، طرح شاه عباسی لچک و ترنج طره ای است. وجه تسمیه طره ای از آن جهت است که لچک های طرح با طره های مرکب از یک ردیف خط های مستقیم و منحنی از دو طرف به هم پیوسته شده و در نتیجه متن طرح را به صورت بیضی بزرگی جلوه می دهند. حاشیه و متن فرش با تضاد رنگی کامل ، به طور معمول آبی آسمانی در مقابل آبی سرمه ای و یا سفید در مقابل قرمز می باشد.

جوشقان شهرکی کم اهمیت از دیدگاه سیاسی و جغرافیایی ولی به عکس مشهور در تاریخ قالی بافی ایران است. شهری که بنا به گفته ی مورخین در دوران صفویه در ایام تابستان کارگاه های قالی بافی سلطنتی از اصفهان به آنجا منتقل شده و بافت فرش های نفیسی که تعدادی از آنها زینت بخش موزه های بزرگ جهان است در آن ادامه می یافته است.
آرتور پوپ که در قالی بافی گذشته ی ایران پژوهش های با ارزشی کرده به این باور رسیده بود که حتی بافت فرش های زربافتی که به نام فرش های لهستانی معروفند ، به جای کاشان در این محل صورت گرفته است. ولی فارغ از صحت و سقم گفته ی محقق نام برده و این سابقه ی تاریخی ، فرش های جوشقان در حال حاضر نیز با پشم مرغوب و خامه ی دست ریس و بافت ریز آن (با تراکم 2000 تا 3600 گره در دسی متر مربع) و شفافیت و ثبوت رنگ های طبیعی و طرح های جالب که اغلب در سبک شاخه شکسته به بازار عرضه می شوند می توانند شایسته ی هر گونه توجه و تحسینی باشند. در میمه که در هیجده کیلومتری جوشقان قرار دارد فرش هایی مشابه با جوشقان بافته می شود.

فرش هاي بافته شده در اين سبك معمولاً مجسم كننده صحنه هايي از شكار و طبيعت هستند. تعداد فرش هايي كه در اين گروه و مربوط به اين زمان طبقه بندي شده اند به هجده تخته مي رسد.
براي شناسايي بيشتر اين سبك از ميان تخته فرش هاي بزرگ اندازه ی اين گروه، قالي معروف صحنه شكارگاه موزه وين را مورد مطالعه قرار مي دهيم.
قالي صحنه ی شكارگاه از نظر زيبايي و ظرافت بافت بدون ترديد شاهكاري از فن قالي بافي جهان است. تار و پود و پرز اين فرش گران بها از ابريشم و اندازه هاي آن 695 سانتي متر طول و 323 سانتي متر عرض مي باشد.
طرح زيباي اين قالي را كه بافت آن در كاشان صورت گرفته است به «سلطان محمد» شاگرد بهزاد نقاش معروف نسبت مي دهند.
در متن قالي نقش حيواناتي از قبيل شير، گورخر و شكارچياني كه درصدد تعقيب آن ها هستند به چشم مي خورد.
در مورد سابقه تاریخی فرش شکارگاه موزه پولدی پیتزولی که از فرش های نفیس بافته شده در دوران صفویه است، یکی دو فرضیه مطرح گردیده.به گفته ای این فرش ابتدا جزو اموال کاخ «کوئی رینال»-مقر حکومت پاپ ها- بوده که بعد از براندازی حکومت آنها بر ایتالیا در بیستم سپتامبر 1870 در سیاهه اموال خاندان سلطنتی ایتالیا ثبت شد.فرضیه ای که آرتور پوپ مستشرق معروف طی مقاله ای در مجله «دِدالو» در سال 1927 آن را رسما تکیب نمود.
براساس فرضیه قابل قبول تر فرش شکارگاه جزء اموال خانواده سلطنتی انگلستان بوده که ژرژ چهارم پادشاه انگلیس آن را به منظور ارائه در نمایشگاه ویلای سلطنتی«مونترا» به رسم امانت در اختیار ویتّوریو امانوئله سوم پادشاه وقت ایتالیا قرار داده بود.نمایشگاهی که هیچ گاه تشکیل نشد و فرش شکارگاه نیز به مبدا خود برگشت داده نشد.عودت آن به جایگاه اولیه آن بارها در خواست شد.آخرین بار در سال 1935 تقاضای برگشت آن از موسیلینی ،دیکتاتور وقت ایتالیا بی آنکه به آن وقعی گذاشته شود صورت گرفت و این فرش زیبا و دیدنی جایگاه دائمی خود را در شهر میلان یافت.
ترنج هشت گوشه و سبز رنگ اين فرش با زمينه عنابي مايل به صورتي و حاشيه لاكي رنگ آن در مجموع هماهنگي و تعادل رنگي اين فرش با زمينه عنابي مايل به صورتي و حاشيه لاكي رنگ آن در مجموع هماهنگي و تعادل رنگي بسيار دلپسندي را ارائه مي دهد.

نائین در 150 کیلومتری شرق اصفهان و بر سر شاهراه قدیمی هندوستان واقع است و شهری است کوچک با 10 تا 15 هزار سکنه،(جمعیت نائین در سالهای اخیر افزایش بیشتری یافته است.) و بفاصله کمی از دشت کویر قرار دارد.
در طرحهای قالی این شهر نیز آثاری از نفوذ طرح شاه عباس،که ملهم از نقشهای کاخهای اصفهان هستند بچشم می خورد.این شهر در آمد خود را منحصرا از صنعت قالی بافی مدرن و مرغوب،معاملات مشترک،فروش قالیهای بسیار ظریف که در سراسر جهان از ارزش فراوانی برخوردارند و راهی بازارهای اصفهان می شوند،کسب می کند.
ابعاد:قطعات بسیار کوچک همچنین قالیچه هایی در اندازه های متفاوت تا 50/1×20/2 متر فرشها اکثرا در اندازه های بیش از 6 متر مربع هستند و کناره کم تولید می شود.
رنگها: رنگهای مشخصه قالیهای نائین عبارتند از درجات مختلف آبی روشن،سفید،شیری،خاکستری روشن که حتی در فرشهایی که زمینه آنها آبی تیره،قهوه ای یا ندرتا قرمز است بکار می روند.
نقشها:طرح بیشتر قالیچه های این ناحیه شباهت به نقشهای قالیچه ای اصفهان دارند که با تفاوتهایی جزیی عبارتند از: نقشهای کوچک مکرر،طرحهای اسلیمی بسیار ظریف،نخلهایی که با دقت و ظرافت تمام طراحی شده اند،گل رز و برگ.حاشیه اصلی اغلب چند خط و حاشیه فرعی احاطه می شود.
ساختار: تار و پود از نخ تابیده بسیار ظریف (کتان) و یا ابریشم طبیعی است.
گره: گره قالی های پشمی نائین فارسی است و در هر دسی متر مربع 5000-3000 گره می زنند. تعداد گره ها در قالیهای ابریشمی بالغ بر 15000 گره در هر دسی متر مربع است.
پرز:از پشم کرک دار یا تابیده ظریف و یا ابریشم (مخلوط) استفاده می شود.در نتیجه سطح فرش برجسته و گاه ناهموار می نماید.پرز قالی های نائین را کوتاه تا بسیار کوتاه می چینند.
کیفیت: قالی ها از پشم و یا ابریشم مرغوب بافته شده و از بهترین و گرانبهاترین فرشهای ایران بشمار می آیند. دوام زیاد و تزئینی بودن آن ها سبب می شود که این فرشها همانند جزء قطعات آنتیک با ارزش و در نتیجه سرمایه خوبی بحساب آیند. قالیهای قدیمی نائین بسیار قدیمی هستند.اما فرش آنتیک و عتیقه یافت نمی شود.

چنانچه تهران را راس ایران بدانیم،اصفهان در قلب این کشور جای دارد.شرح تاریخ 5000 ساله اصفهان که در طول سالها حکومت سلسله پادشاهی بعنوان پایتخت و مقر حکومتی انتخاب می شده،در این مختصر نمی گنجد. این شهر عرصه جنگ دولتهای پارت، سلجوقی،مغول و صفوی و مقر حکومت این سلسله ها بوده که هر یک اثرات جاودانی فرهنگی خود را بجای گذاشتند. مساجد، میادین، دروازه ها و بناهای یادبود مذهبی و غیر مذهبی این شهر میراث فرهنگی ایران بشمار می آیند.هر بیننده ای از تماشای قطعات سفالی عتیق که در پوشش مناره ها بکار رفته محظوظ می گردد.
مصنوعات با ارزش فلزی و بافته ها و ظروف لعابی و نقاشی ها همه بر شگفتیهای این شهر در دامنه کوه زاگرس دلالت دارند،شهری که پایه گذار ارزشهای فرهنگی در شرق و غرب بود. در دوران نیک بختی شهر در زمان شاه عباس در قرون 17 و 18 میلادی اصفهان بهشت هنر و زیبایی محسوب می گردید.
امروزه اصفهان با 400/000 سکنه (جمعیت اصفهان در سالهای اخیر به بیش از یک میلیون نفر افزایش یافته است.) مرکز این استان می باشد. جریان زاینده رود و ارتفاع 1500 متری این شهر و مطبوع بودن شرایط آب و هوائی اصفهان به توسعه بازرگانی اش کمک بسیاری کرده است. تولیدات نساجی و قالی بافی این شهر در طول قرنها نقش بسیار و اهمیت زیادی داشته است.کارگاههای درباری که در قسمتی از بنای کاخ قرار داشتند،قالیهایی با10/000 گره در هر دسی متر مربع می بافتند و اغلب در بافت این فرشها طلا و نقره بکار می رفته، حتی در گذشته های دور جنبه صادراتی به دربارهای اروپا داشته است.
در تولیدات امروزه که هنوز در شمار بهترین قالیهای ایران هستند،از طرح قالیهای قدیمی استفاده می شود.
ابعاد: بیشتر در اندازه قالیچه بافته می شوند،هر چند که کارگاههای شهری قالیهایی در همه ابعاد معمول و گاه تا 15 متر نیز تولید می کنند.
رنگها: قالیهای جدید اصفهان رنگ روشنی دارند، مثلا از بژ یا آبی روشن استفاده بیشتری می شود. گاه از 15 رنگ برای ایجاد تضاد و برای طرحهای داخلی از درجات گوناگون قرمز استفاده می گردد.
نقشها: طرحهای متنوع و درهم و نقشهایی با طراحی دقیق،طرح ترنج و نقشهای اسلیمی و همچنین پرنده و گل و گیاه و نخل نیز بکار می روند. در وسط قالی یک طرح مدالی دو بخشی و یا در مواردی نقشهای مکرر بچشم می خورند. حاشیه بزرگ شاه عباسی استفاده زیادی دارند و دیگر طرحهای گل و گیاه حواشی از زمینه الهام می گیرند. زمینه و حاشیه اغلب توسط دو یا چند حاشیه یا خط از یکدیگر مجزا می شوند.
ساختار اولیه: تار وپود از کتان و گاه از پشم است.تار و پود قلیهای ابریشمی اصفهان از ابریشم می باشند. قالیهای زربفت اصفهان یادآور قالیچه های پولونز که تار و پودشان از نخهای گرانبهاست می باشد.
گره: پشم تابیده بسیار طریف و مرغوب با گره فارسی به تعداد 5000-4500 گره در هر دسی متر مربع متداول است.( اغلب از پشم کرک دار نیز استفاده می شود).
پرز:پشم بسیار ضخیم نیمه بلند تا کوتاه و ابریشم بسیار کوتاه چیده می شود.
کیفیت:قالیهای اصفهان از بهترین قالیهای ایران بشمار می آیند و پردوام هستند و جنبه تزئینی دارند. نمونه های نفیس و گرانبها سرمایه خوبی بحساب می آیند. خصوصا قزعات قدیمی و آنتیک که امروزه هنوز در بازار یافت می شوند. این خصوصیات شامل حال قالی های ارمنی باف و لری اصفهانی که در اصفهان تولید می شوند، نمی گردد،هر چند که این طبقه بندی قطعات بسیار نفیس از پشم براق را در بر می گیرد.قالی ارمنی باف اصفهان بدست ارامنه مسیحی اصفهان بافته شده، تعداد 1500 گره ترکی در هر دسی متر مربع دارند و پرز آن نیمه بلند تا بلند چیده شده و اندازه آنها تا به 12 متر نیز می رسد.

در 70 میلی و امتداد جاده اصفهان به قم در دامنه کوه «ورغانه» روستای جوشقان قرار گرفته است.
این روستای کوهستانی و بظاهر کم اهمیت، از نظر قالی بافی تاریخی در خور توجه دارد و نقش زیادی در تولید قالی مدرن و جدید بازی می کند. در اوایل قرن 16 قالیها به هند صادر می شد و امروزه یکی از قطعات نفیس و اعلی مربوط به قرن 17 در موزه باستانشاسی تهران نگهداری می شود. در اواسط قرن 19 وقوع زلزله موجب قطع موقت تولیدات جوشقان گردید،تا اینکه در قرن 20 فعالیتها از سر گرفته شد.
ابعاد: تولیدات امروزه شامل قالیچه قالیچه تا اندازه های 20/2×50/1 متر، کناره های باریک و طویل. و قالی هایی در اندازه معمول (اتاق) تا 4×3 متر است.
رنگها: از درجات گوناگون آبی تا قرمز، زرد استفاده زیادی می شود. سبز برای آرایش قالی و ایجاد تضاد بکار می رود. قالیهای جدیدتر از قالیهای قدیمی تیره تر بنظر می رسند.
نقشها: این قالی ها تحت تاثیر نقشهای هراتی قرار گرفته اند. در تضاد با رنگ سرمه ای زمینه یک طرح خشتی در وسط قرار گرفته و طرح زمینه عبارتست از هراتی و اشکال مختلف خشتی.قالیهای با طرح مدال و گلدان نیز یافت می شوند، ولی طرح هراتی استفاده بیشتری دارد. گهگاه قالی هایی با نقشهای ملهم و اقتباس شده از طرحهای جنوب ایران و رنگ آمیزی این نواحی بچشم می خورند.
ساختار اولیه: تار و پود از کتان هستند.
گره: از گره فارسی استفاده می شود بافت درشت یا تقریبا ظریف است و در هر دسی متر مربع 2000-5000 گره می زنند.
پرز: از پشم مرغوب و براق ولی نسیتا نازک در بافت استفاده می شود و گره ها را نیمه بلند تا بلند می چیند.
کیفیت: قالیهای جوشقان بسیار بادوامند و از کیفیتی مطلوب برخوردارند.خریداران باید کاملا از تنوع و گوناگونی کیفیتها آگاه باشد چرا که همه قالیهایی که بر چسب جوشقان دارند در این ناحیه بافته نشده اند. قطعات قدیمی در بازار می توان یافت ولی قالیهای آنتیک تنها در دست دلالان عمده است.

خاستگاه مکتب اصفهان ناشی از دو مکتب قبل از خود است:مکتب تبریز ( در زمان شاه اسماعیل صفوی و شاه تهماسب صفوی) و مکتب تیموریان ( در زمان تیموریان) که این همه زیبایی،هنر و ذوق یکجا پس از سال 1006 با آمدن شاه عباس به اصفهان روی آورد. به این ترتیب شاه عباس اول وجانشینان وی وارث هنرهای کاملا بالغی شدند که بین هنرمندان ایرانی در مدتی بیش از یک قرن پیشرفت شایسته ای کرده بود ولی استمرار و تکامل افزون تر این هنر معطوف به ایجاد ثبات سیاسی در کشور،علاقه داشتن مفرط به هنرهای صناعی و اسلامی با پشتوانه مذهب تشیع توام با حمایت از هنرمندان وتجارت و ارتباط آن با دنیای خارج به ویژه اروپا داشت.
از این رو،اصفهان نه تنها از نظر تاسیسات شهری و ساخت ابنیه ومساجد به عنوان یکی از بزرگ ترین شهرهای اسلامی قلمداد گردید بلکه به علت تجمع هنرمندان،دانشوران،جهانگردان و سفرنامه نویسان در این شهر به محل و مکتبی تبدیل گشت که بعدها به راه و رسم و سبکی که از خود باقی گذاشت به «مکتب اصفهان» اشتهار یافت.

هنر برجسته قالی بافی تاریخ بس پرپیچ و خمی دارد. طرح های بنام و شناسا که به مرور زمان از ترکیب و تلفیق آنها، طرح هایی جدید پدید آمده است.

کیفیت نگرش طراح و تکنیک بافنده سبب شده تا فرش های خارجی در برابر عمق ریزنقش ها و شبکه ی تودرتوی رنگ ها، رنگ ببازد و این اعتبار به برکت استعداد خلاقان خودجوش هنری محقق شده است.

جولان دادن تخیل و ذهن، نگاه تیزبینانه به عالم هستی و الگو قرار دادن ظرافت هنری بناهای تاریخی اصفهان نظیر: عمارت چهلستون، مدرسه چهارباغ و امثال آن پشتوانه اصول طراحی نقوش فرش بوده همان نقش هایی که با کمال مهارت برای هر گرهی طراحی شده است.

طرحی دیرین و بنیادین که با گذشت هزاران سال و پس و پیش شدن مرزهای خاک وطن همچنان دست نخورده باقی مانده است.

در گپ و گفتی با یکی از بلند همتان اصفهان جزئیات این پازل بی نظیر را جویا شدیم تا گوشه ایی از هنر دست این هنرمندان ماندگار را به رشته تحریر در آوریم.

اعظم ترکی نه تنها در این فن سررشته داشته بلکه با راه اندازی کارگاهی به وسعت20 دار قالی چراغ امید را برای 40 بافنده زن روشن نگه داشته است.

صدای عبور سرپنجه های گره بافان از لابه لای تارهای قالی چون آهنگ گیتار توجه مرا به هنر-صنعت فرش و اینکه از چه ابزاری تشکیل شده است، جلب کرد.

سردار، زیردار، تیرهای راست رو و چپ رو اجزای چفت و بستی دارقالی هستند که همچون قابی بزرگ در کنار دیوارهای کارگاه قد علم کرده اند و در طول آن تارهایی از جنس پشم، پنبه و ابریشم پهلو به پهلو قرار دارند و اما رنگی که برگرفته از جوشش پوست انار، گردو، حنا، زرشک و روناس می باشد.

بریدن سرنخ های اضافی پس از هر بار گره زدن به وسیله کاردک انجام می شود. زائده کوچک و تیزی در نوک تمام کاردک ها قرار دارد که از آن برای بیرون آوردن گره های معیوب یا اشتباه استفاده می شود.

بافندگان ایرانی دفتین اصفهان را با حجم و وزن زیاد می شناسند. خواباندن و جاگیری گره ها و پودهای ضخیم و نازک با آهنگ یکنواخت و یکدست دفتین که نوازشگر فرشینه های ایرانی است، صورت می گیرد و اینجاست که مشخص می شود یک ردیف از بافت گره های فرش یا به قول معروف یک رج به اتمام رسید است.

پس از بافت هر رج، سرپرزهای اضافی حاصل از گره زدن به کمک قیچی بریده می شود در میان انواع قیچی های متداول در کشور قیچی اصفهان شهرت یافته است. رعایت ارتفاع پرزهای فرش در هنگام چیدن با وجود لبه مضاعف تیغه های قیچی فراهم می شود و نتیجه این ممتازی در سطح فرش یکدست و منظم رخ نشان می دهد.

ترکی سرپرست کارگاه که انگیزه اجدادی برای بافتن و خلق این اثرها داشته و دارد سال ها پیش دست به کار شد و تصمیم گرفت برای انتقال تجربیات خود فرزندانش را آموزش دهد تا آنان هم در چرخش چرخ این اصالت سهیم باشند.

کارگران کارگاه ترکی با شوق بسیار کار می کردند و تمرکز بر کیفیت و اثر بخشی جزئیات بی شمار نگارها تمام هم و غم آنان بوده است مثل مریم ترکی که از کودکی با قالی بافی آبدیده شده بود بدون اینکه نقشه خوانی کند قالی می بافت از او علت را جویا شدم گفت: در این سال های پیاپی بافندگی تمام ریزکاری های نقوش قالی در ذهنم حک شده است.
سرپرست کارگاه با بیان اینکه در ازای بافت هر رج هزار تومان به بافنده تعلق می گیرد می گفت: سرعت و مهارت فن گره بافی بسته به عادت است که در این میان برخی کار را بیشتر از حد انتظار پیش می برند و این چابکی دست به استعداد خدادادی آنان برمی گردد.

از یک طرف هزینه های سرسام آور مواد اولیه قالی بافی به ویژه رنگ و از طرف دیگر عیب و ایراد بی چون و چرای واسطه ها روی بافت قالی، آن هم به خاطر پرداخت هزینه های کمترشده درد تنها شماری از بافندگان یکی از کارگاه های قالی بافی استان اصفهان.

اما انگار قرار نیست گلایه آنان تنها بر پاشنه مسائل اقتصادی بچرخد و تهویه نامناسب کارگاه، گرفتگی عضلات و افزایش شماره دید چشم هم به سبد گلایه کارگران بافنده افزوده شد.

در کارگاه این کارآفرین هم صحبت از حمایت ها است ترکی که در این میدان با دست اندازهای زیادی مواجه بوده است می گوید: در سالهای اخیر قیمت قالی دست بافت هیچ تکانی نخورده اما هزینه پرداختی بیمه آن روند صعودی دارد اگر وام های زیادی برگردنم نبود دیگر این روند را ادامه نمی دادم.

عضو هیئت رئیسه تولیدکنندگان فرش دستبافت استان در گفتگویی برابری پهنای گره با بلندای آن، جفت بافی و به کارگیری گشاده دستانه و بی باکانه رنگ ها را تنها بخشی از قوانین پایه ای قالی بافی دانست و گفت: 2 رنگی بودن زمینه فرش، گره های متفاوت، نامنظم و با فاصله و نداشتن وزن و متراژ استاندارد فرش از نواقص قالی بافی به شمار می رود که کاهش ارزش این اثر هنری را به همراه داشته است.

سعید عصاچی از خیز خارجی ها برای خرید فرش دستباف ایران تا سقوط این برند جهانی از عرش صنعت صادرات خبر داد و اظهار داشت: بازاری که تا چند دهه پیش فرازهایی داشت و پس از نفت بالاترین منبع ارزی کشور را به خود اختصاص داده بود حالا گریبانگیر افزایش تعداد رقبا، استفاده از مواد اولیه نامرغوب و تفاوت قیمت دلار در زمان های مختلف شده است.

به گفته وی با اینکه در سال های اخیر شمار گردشگران افزایش چشمگیری داشته است اما متاسفانه آنان از کشورهای ضعیفی هستند و توان خرید صنایع دستی اصفهان به ویژه فرش را ندارند.

عضو هیئت رئیسه تولیدکنندگان فرش دستبافت استان ایستایی طرح بافندگان، نداشتن نبوغ و خلاقیت هنری را عامل موثری در طرد مشتری دانست و افزود: علاوه بر برخی محدودیت های دست و پا گیر، دیگر طرح ونگارهای قالی جوابگوی نیاز، سلیقه و ذاعقه مشتری نیست با این وجود طرح های ارائه شده از دانشکده هنر به بازار 10 درصد برمیزان صادرات اصفهان تاثیر داشته است.

عصاچی که خود سرپرست یکی از 10 مجتمع فرش دستباف استان اصفهان با حدود 150 بافنده است گفت: در حال حاضر اوضاع فرش دستباف اصفهان تنها بر پاشنه افزایش هزینه مواد اولیه می چرخد و چاره ای جز انبار کردن فرش های تولیدی نیست تا شاید روزی این بازار سر و سامان یابد.
وی حفظ و صیانت این هنر را در گرو دیده شدن آن دانست و گفت: اگر موزه فرش استان احداث شود و فرش های قیمتی اصفهان که در حال حاضر در موزه های خارج از مرزهای استان و کشور قرار دارد، بازگردانده شود و در کنار آن در فهرست برنامه های گردشگری بازدید از موزه فرش امری الزامی باشد، بازار فرش از این رخوت چند ساله رهایی می یابد.

عضو هیئت رئیسه تولیدکنندگان فرش دستبافت استان افزود: قبل از اعمال تحریم ها آمریکا با خرید 18 درصد فرش دستبافت اصفهان بزرگترین خواهان این هنر-صنعت در خارج از مرزها بود اما خبرخوش اینکه درحال حاضر چَند و چون اجرای یکی از بندهای برجام درخصوص فرش دستباف کنار زده شد و دست ایران برای صادرات فرش بازگذاشته شد.
گفتنی است پا گرفتن ظرافت و اصالت فرش دستباف در بازارهای غیر وطنی و در پی آن درآمد زایی و دلگرم کردن فعالان این عرصه همت همه جانبه را می طلبد.